Keyif, dostluk ve paylaşım içerir...
Corojo ve Criollo Tütünleri
Ocak 2019
Küba'nın Corojo ve Criollo tütünleri, günümüzde piyasadaki çoğu tütünün ana kaynağı olan tohumlar. Zaman içinde, hastalıklara ve zararlılara karşı daha dirayetli olabilmeleri için, farklı türlerle çaprazlanmışlar, hibrid tohum halini almışlar. İki tohumda Küba menşeli, fakat evrildikleri tohumlar aralarında türlü farklar mevcut. Her ne kadar, ilk tür tohumlar bugün Küba'da dahi kullanılmıyor olsalar da, özelliklerini bugünki hibridlerde taşıdıkları için, ben de bu iki ana tohum türü hakkında bir derleme yapmak istedim.
Türlerden ilki olan ve Kolomb'un zamanından beri bilinen Criollo'nun kelime anlamı, yerli tohum. Corojo geliştirilene kadar sargı yaprak dahil, puronun her katında kullanılan bir türdü. Günümüzde, Küba dışında, özellikle Honduras ve Nikaragua'da yetiştirilmektedir ve bölge topraklarının mineral yapıları, lezzetlerine farklı sirayet etmektedir. Nikaragua Jalapa Vadisi'nde yetişen bitkinin yaprakları tatlı bir yapıya sahipken, yine Nikaragua'nın Esteli Vadisi'nde yetişen bitkinin yaprağının profilinde ise daha topraksı ve fındık/fıstık tatları vardır. Honduras'da yetişen ise, bu iki türe göre daha kremamsı ve daha yumuşak bir yapıya sahiptir. Criollo, günümüzde, ilk tercih edilen olmasa da, eskiye nazaran daha sık karşımıza çıkan bir tür. Çıkanlarda, mesela Crillo 98, hem hibrid türler.
Criollo'dan sonra ortaya çıkan Corojo, adını 1930'lu yıllarda Vuelta Abajo'da, Santa Ines del Corojo adlı bir alanda yetiştirilmesinden alıyor. Bu tohumdan yetişen bitkinin tatlı toprak notaları içeren, baharatlı, kompleks yapılı ve yüksek kaliteli yaprakları, Corojo'nun özellikle sargı yaprak olarak kullanılmasını sağladı. Fakat, her türlü hastalığa ve zararlıya karşı olan dayanıksızlığı nedeniyle, 1930'lardan 90'lara kadar sıkça kullanılan ve puro sektörünün göz bebeği olan bu tohumun çaprazlanma ihtiyacı doğdu ve bu da bir zamanların meşhur Habano 2000 tohumunun başlangıcı oldu. Habano 2K, her ne kadar bir süre çok gözde bir tohum olarak kabul edildiyse de, yanmada sıkıntıları ve zor fermente edilebilesi sebebiyle yerini, Criollo 98 ve Corojo 99'a bırakmıştır.
Corojo bugün en fazla Honduras'da yetiştirilen bir tür. Küba'da bile Corojo 99 kullanılırken, hem baharatlı, hem de tatlı bir yapıya sahip olan Honduras Corojo'larının, Küba'daki orijinal tohumun devamı olduğu ve dolayısıyla Küba purolarının tat profiline en fazla benzeyen purolar olduğu iddia ediliyor. Oldukça kompleks bir yapıya sahip olan Nikaragua Corojo 99 da, Honduras'dan sonra en popüler kullanıma sahip olan tür.
Her ne kadar kökleri bu iki türe dayansa da, bugün purolarımızda kullanılan tütünlerin tohumların yapıları görüyoruz ki çok değişmiş. İster istemez, bu değişim bir yandan, tat profillerini orijinal Küba lezzetinden uzaklaştırsa da, bir yandan da, puro sevdalılarının her puroda farklı lezzetleri keşfedebilmelerine olanak sağlamış oluyor.
Keyifli tüttürmeler...
