Puro Kutusundan Gitar

14.04.2019

Geçtiğimiz günlerde, inanılmaz keyifli bir atölye dersine katıldım. Puro kutusundan gitar yapmak. Puro kutularından yapılan gitarlar, puro dergilerinde ve internet sitelerinden sıkça karşımıza çıkabiliyor. Bir zamandan beri ilgimi çeken bu gitarlardan birini yapma şansını yakalamak, her ne kadar bu zamana kadar bir gitar geçmişim olmasa da, oldukça eğlenceliydi.

Puro kutusundan gitar yapımı, puroların Amerikan iç savaşı zamanına kadar uzanıyor. Lincoln, orduya yardım olması için, puro üzerine vergi yüklüyor ve kolay vergilendirme için de, o zamana kadar yapraklardan, hayvan derilerine kadar farklı malzemelere sarılan puroların, standart kutulara konularak ülkeye sokulma yasasını çıkarıyor. Bu noktadan sonra da, ortada boş sedir kutularının ne olacağı "problemi" çıkıyor. Yapılan ilk puro kutusu gitar resmi de yine, iç savaş sırasında bir askerin çizdiği tek telli bir kutu gitar olarak kayda geçiyor. Sonrası tarih... günümüze kadar farklı farklı kişiler ve zanaatkarlar türlü, türlü puro kutusu gitar yapıyorlar.

Oddbox(İlginç Kutular) Guitars da, hem puro kutularından, hem de farklı farklı kutulardan, gitar yapan bir firma. Gaz tenekesinden, mücevher kutusuna kadar, müşterilerinin istediği kutulardan gitarlar yapıyorlar.

İşe gitarın sap kısmını bol bol zımparalayarak başladık. Neticede, elimizin en çok değeci, aşağı, yukarı kayacağı yerde herhangi bir kıymık kalmaması önemliydi. Özellikle, küçükken ve aslında hala, kuru ellerim yüzünden kıymıklardan oldukça çektim ve çekiyorum. Ben kendim için de, fazladan bir çaba sarfettim diyebilirim. Sonrasında asıl parça, kutuyu yani gitarın gövesini hazırlamaya geçtik. Manyetiklerin yerini açtık, volüm ve ton podlarının ve tabii ki priz deliklerini deldik, Sonrasında, sap, kutunun içinden geçeceği için, kutunun yan duvarlarını, sapın girebileceği genişlikteki yerleri kestik. Tabii bunları yaparken, öğretmeniz Eric oldukça sakin ve ağır hareket etmemizi tekrar, tekrar söylüyordu. Zira, sedir kutu hassas olduğu için, aşırı güç yada acele bir hamle, kutuyu ve dolayısıyla gitarı bozabilecekti.

Sonrasında, manyetik kısmının girebileceği şekilde sapı ayarladık, podları ve manyetiği yerine yerleştirdik ve sap kısmını kutuya vidaladık. Son olarak, akort burgularını, kafa kısmına vidaladık, telleri taktık ve Eric sağolasın gitarın akordunu tamamladık. Bütün aşamalardan sonra gitar tamamen çalmaya hazırdı. Tabii, bütün basamakları bu kadar kısa anlatınca, çok hızlı geçti gibi duruyor ama, gitarı tamamlamak sabah 10'dan akşam 5'e kadar sürdü, 1 saat öğlen yemeği arasıyla. Tabii ki, hepimiz için ilk seferdi, onun da etkisi vardı. Yine de çok basit olmadığını söylemeliyim.

Yukarıda da bahsettiğim gibi daha evvel hiç gitar çalmadığım için şimdi sıra, basit olarak da olsa, biraz bu gitarı çalmayı öğrenmeye geldi. Puro kutusu gitarları daha çok blues çalmak için kullanılıyormuş. Açıkçası, tahmin etmediğim kadar güzel bir tınısı var, zira öğretmenimiz Eric bunu oldukça güzel bir şekilde gösterdi.

Gitar bittiği zaman, yandaki sonuç ortaya çıktı. Bizim Montecristo No.1 kutusundan yaptığımız gitar yanında, aynı zamanda Eric'in yanında getirdi bir Behike ve bir Robaina kutusundan yapılmış gitarları vardı. Bize onlarla da ufak bir konser verdi ve açıkçası benim öğrenmem için iştihamı kabarttı.

Bunun yanında, puro kutusu gitarları hakkında piyasada birbirinden farklı kitaplar var. Bu kutulardan yapılan gitarlar hakkında ilk olarak, David Sutton'dan "An Obession with Cigar Box Guitars" adlı kitabı incelemiştim, David Sutton bu kitabında 100'ün üzerinde puro kutusu gitar örneğini ve özelliklerini veriyor. David Sutton'ın aynı zamanda, sıfırdan gitar yapmayı gösterdiği bir kitap daha var. İlgi duyarsanız mutlaka tavsiye ederim.

Biliyorum, hepimizin zaman içinde fazla fazla kutusu oluyor ve bazılarını atmaya kıyamıyoruz. Şimdi bu yöntemle en azından, boş kutuları ne yapabileceğimizi biliyoruz. Hele hele, aramızda gitar çalmayı bilenler varsa, bunun onlar için daha da eğlenceli olacağını tahmin edebiliyorum.

Keyifli tüttürmeler...